کوئی سارے جُڳ دا جُوڳی ہے

جیرھا مَنتر پَڑھدے شعریں دے

اوندے لَوظ لُجھیندن مُونجھیں کوں

 اوندیاں نظماں نال ٻِلہا گھندین

 (محبوب تابش)

 سرائیکی زبان و ادب دے نامور ادیب ، شاعر ، محقق و دانشور ، استاد ڈاکٹر محبوب تابش سئیں کہیں تعارف دے محتاج کائنی ، محبوب تابش سئیں دا شعری مجموعہ پاݨی سَت کُھوئیں دا (درگھی نظم) سرائیکی شعری ادب دی تندیر وچ ہک سَنوپرا تے مستند تحریر دا  درجہ رَکھدے ، محبوب تابش سئیں کوں پورے وسیب کوں تہہ دلوں مبارکاں اے صرف پاݨی سَت کُھوئیں دا نئیں بلکہ آبِ حیات اے ۔

اے کتاب کہیں ݙینہواراں توں میݙی بیڈ بک (Bed Book) اے ، کتاب پَڑھدیاں سُدھ پئی اے جو مرشد عزیز شاہد سئیں سچ فرمایا ہا " ساݙا تابش اپݨی تاب اچ اے

نِت جیندے جاڳدے خواب اچ اے "

واقعی پاݨی سَت کُھوئیں دا محبوب تابش دا خواب اے اور اے خواب محبوب تابش سَنواں بھاگ وَند ڄَݨاں ہی ݙیکھ سَڳدے جیندیاں اپݨی بھوئیں دی شوہ وچ پاڑاں ہِن ، محبوب تابش ساݙی وسوں تے او مہان شاعر اے جیندے ݙوہیں پیر دھرتی تے قائم دائم ہن جینکوں دنیا دی کہیں وی لوبھ دی لوڑھ نئیں تے برملا آہدے " کُل یُگ دی ہے لَچھمی کُھنجدی لوبھ کوں سوہنا سئیں آں

بے اَنت عمیق اَنند ہے ساکوں سَت کُھوئیں دا پاݨی "

کتاب دا انتساب وی  نویکلا اے

اَن پَڑھ سݙیجݨ

آلے اُنھیں سوہݨے لوکیں دے نانویں جیرھے اپݨے گھریں وچ

ٻالیں نال اپݨی ما ٻولی ٻُلیندن .

ایہو محبوب تابش دا ساݙی وسوں دا سانجھا ݙکھ اے جو اساں اپݨی ما ٻولی تے وسوں کوں وسردے ویندوں جیندا اظہار

  صوفی تاج گوپانگ سئیں ایں کیتے

ساݙے ٻَالیں کوں کَئی سُدھ کائنی

جِیلے سُدھ کائنی ول سُرت کہیں

سَب عِلم دے کھوہ سرکاری ہِن

جیندا پاݨی ٻَاڑا کَوڑا ہے

کُل ٻال ٻَلوڑے وسبے دے

ایہو کھارا پاݨی پیندے ہِن۔

”پاݨی ست کھوئیں دا “ دی شکل وچ تابش سئیں آخری ٻَاݨ ماریے سَنوݨ کیتے مَتاں ساݙے ٻالاں کوں ساݙی اَمدڑ نسل کوں خیر آ ونڄے تے کھارے پاݨی پيوݨ توں بَچ پوون،

”پاݨی ست کھوئیں دا“ میکوں ”ملوہیا- سدا سہاگݨ“ وانگوں منظوم رزمیہ داستان ڄاپدی اے ، جینکوں پڑھدیں ہوئیں کَنڈیر چڑھدی اے ، لفظ نرم تے ملوک ہِن مگر قاری دے ہاں وچ سُوک وانگوں ٹَپدن ۔

”پَل پَل جیندا جاڳدا

ایں وسوں دا ذرہ ذرہ

ایندا سُوبھیں والا ویلھا کِتھ ہے

چِٹیں اَکھیں ݙیہدے ٻیٹھوں

سَبھ دا کُھرا پِیرا کِن ڳئے

وسوں سُودھا بَھریا میلہ کِن ڳئے“

محبوب تابش ایں وسوں دا سُڄاک ماہݨوں اے جینکوں ہر شئے دا ادراک اے جو ساݙی وسوں دا نقشہ کیویں بدلیا ڳئے ،جئیں ݙسیے جو کارل مارکس دی Theory of Alienation دے مطابق ساݙا تَل وطنی  وسیبی مقامی آدمی اپݨی وسوں تے کیویں اوپرا تھئے تے اپنڑے وسائل توں کیویں وَانجیا ڳئے ۔

اے محض ہک کتاب نئیں بھل ہیندے وچ ہک جہان آباد اے ، جیندے وچ انسان دی حیاتی توں لا ہوندے مرݨ تک دے جتنے وی رنگ ہِن ، رَمزاں تے رانداں ہِن  کئی صدیں دا سفر اے جیندا احاطہ ہک سوہنڑی اٹکل نال محبوب تابش اپنڑے قلم نال اَمر کر چھوڑیے۔

 ”پاݨی ست کھوئیں دا“ کوں خاص سرائیکی نظم آکھ سڳدوں جیندے وچ کہیں اوپرے لفظیں دی رَلت کائنی ، ہیں درگھی نظم دیاں ٻہوں پَرتاں کُھولیاں ونڄ سڳدین ، جیندا Thematic analysis تھی سَڳدے۔ کتاب دا سیاسی ، ثقافتی ،معاشی،  سماجی تے تانیثیتی مطالعہ سرائیکی زبان و ادب دے طالب عِلماں تے استاداں واسطے نویں تے نویکلے دَر کُھلیسی۔

محبوب تابش خواب ݙیہدے تے ول خوابیں دی تعبیر کوں اپݨی تاب تے دانش نال پورا کرݨ وی ڄاݨدے ۔

مونجھ محبوب تابش دی کمزوری نئیں او مونجھ کوں تَݙ بنڑاوݨ دی اَٹکل کریندے تے ساکوں نسک ݙیندے جو اپݨیاں وَنڄیاں پوتھیاں ، قصے ، سولھڑے، ہُدے ، ٹوݨے سَگھرا ترکہ آپ سَنبھروں تے سَنبھالوں ۔

  شبیر حسن اختر دے "خواب" وچوں ہک ہکل تے چتاوݨی وی ݙیندے

یاد رکھاہے

جُوں جُوں جُھمر رَسدی ویسی

نَیں دا پاݨی چَڑھدا ویسی

اوں ویلے ہک سَݙ پُوسی

"ہے کوئی ساݙی سنگت رَلے

تے آݨ چُݨے اے پیلھوں"

ایں سَݙ تے تیݙا گھوڑا چِھرکسی

نَیں دا سینہ پُھٹسی

سِیڑھ ولیکھے کھاسی

توں پار اُتر نہ سَڳسیں

بُت بَݨ ویسیں

ݙیدھا راہسیں

کوئی ولدا نہ ݙیسیں

ایویں ݙیدھیں ݙیدھیں

دَھمی تھیسی تاں

سارا منظر کِھنڈ پُنڈ ویسی

نہ نَیں ہوسی

نہ پیلھوں

نہ اے پیلھوں چُݨݨ والے

پر یاد رکھیں

اے خواب نہ ہوسیا۔

سبطین تاج گوپانگ